Ανακαλύπτοντας τη φυσική της στερεάς κατάστασης

Τα τελευταία χρόνια έχουν δοθεί περισσότερα από 25 Nobel σε Φυσικούς που εργάζονται στο επιστημονικό πεδίο της Φυσικής της Στερεάς Κατάστασης (Φ.Σ.Κ.) και συναφή πεδία. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ανάδειξης και ερμηνείας εντυπωσιακών νέων φαινομένων και ιδιοτήτων γενικότερα της συμπυκνωμένης ύλης, που οδηγεί ως συνέπεια μελέτης Βασικής Φυσικής, σε επαναστατικές τεχνολογικές εφαρμογές, με τεράστια επίδραση στην καθημερινή μας ζωή. Στη χώρα μας, ένας πρωτοετής φοιτητής εισάγεται σε ένα Τμήμα Φυσικής αγνοώντας ακόμα και την ύπαρξη της Φυσικής της Στερεάς Κατάστασης, ως κλάδου της Φυσικής επιστήμης. Το γεγονός αυτό είναι αποτέλεσμα κυρίως της ελλιπούς λυκειακής του εκπαίδευσης. Εκεί οι ηλεκτρικές ή οι μαγνητικές ιδιότητες των στερεών αναφέρονται ως εάν να ήταν αντικείμενα αυτοτελών και ανεξάρτητων κλάδων της Φυσικής που ονομάζονται «Ηλεκτρισμός» ή «Mαγνητισμός». Σε μια εποχή εντυπωσιακών εφαρμογών των ημιαγωγών, απουσιάζει ακόμα και η αναφορά σε θεμελιώδη χαρακτηριστικά και ιδιότητές τους, τόσο στα «αναλυτικά προγράμματα σπουδών», όσο και στη λυκειακή βιβλιογραφία. Παράλληλα, η πανεπιστημιακή διδασκαλία του αντικειμένου σε προχωρημένα εξάμηνα, ενίοτε και ως μάθημα επιλογής, λειτουργεί ανασταλτικά στην προσέλκυση νέων επιστημόνων στην κατεύθυνση αυτή. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα, ένας φοιτητής Τμήματος Φυσικής, εάν δεν επιλέξει τη σχετική κατεύθυνση, να αποφοιτήσει χωρίς να έχει παρακολουθήσει ούτε ένα εξάμηνο Φυσική Στερεάς Κατάστασης. Επιδίωξη μας είναι να αποκαταστήσουμε τη θέση της Φ.Σ.Κ., αναδεικνύοντας τον πλούτο και τη σημασία της, τόσο στα μάτια των φοιτητών, όσο και σε εκείνα των μαθητών Λυκείου … και όχι μόνο. Όσον αφορά τους τελευταίους, φιλοδοξούμε να συμβάλλουμε στη διδασκαλία της Φυσικής, στα σύγχρονα πλαίσια της διδακτέας ύλης, διεγείροντας το ενδιαφέρον και των καθηγητών τους. Τέλος, μέσα από μια επιλεγμένη θεματολογία, αναδεικνύεται το γεγονός ότι πίσω από την «μακροσκοπικά» παρατηρούμενη συμπεριφορά των υλικών, οι «μικροσκοπικοί μηχανισμοί» που την προκαλούν, αποτελούν ένα γοητευτικό πεδίο, τόσο διδακτικής προσέγγισης, όσο και επιστημονικής αναζήτησης.