Η μεγάλη φενάκη

Υπάρ­χει μια πα­γι­ω­μέ­νη σχέ­ση με­τα­ξύ του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων και του τρό­που δι­α­χεί­ρι­σης των επι­χει­ρή­σε­ων και των κρα­τών σή­με­ρα, η οποία πρέ­πει να αλ­λά­ξει. Η Mariana Mazzucato και η Rosie Collington δεί­χνουν ότι η εξάρ­τη­ση των οικο­νο­μι­ών μας από εται­ρεί­ες όπως η McKinsey, η Boston Consulting Group, η Bain Company, η PwC, η Deloitte, η KPMG και η EY εμπο­δί­ζει την και­νο­το­μία, πε­ρι­πλέ­κει την εται­ρι­κή και πο­λι­τι­κή λο­γο­δο­σία και εμπο­δί­ζει τη συλ­λο­γι­κή μας απο­στο­λή να στα­μα­τή­σου­με την κλι­μα­τι­κή κα­τα­στρο­φή. Το Η Με­γά­λη Φε­νά­κη πε­ρι­γρά­φει την εξα­πά­τη­ση του κλά­δου των εται­ρει­ών συμ­βού­λων στις συμ­βά­σεις που συ­νά­πτουν με τις απο­δυ­να­μω­μέ­νες και απο­στρε­φό­με­νες τον κίν­δυ­νο κυ­βερ­νή­σεις και επι­χει­ρή­σεις που με­γι­στο­ποι­ούν την αξία των με­τό­χων. Ανα­πτύ­χθη­κε από τις δε­κα­ε­τί­ες του 1980 και του 1990 στον από­η­χο των με­ταρ­ρυθ­μί­σε­ων τό­σο της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης δε­ξι­άς όσο και των προ­ο­δευ­τι­κών πο­λι­τι­κών του Τρί­του Δρό­μου και ευδο­κι­μεί από τα δει­νά του σύγ­χρο­νου κα­πι­τα­λι­σμού, από τη χρη­μα­τι­στι­κο­ποί­η­ση και την ιδι­ω­τι­κο­ποί­η­ση μέ­χρι την κλι­μα­τι­κή κρί­ση. Είναι δυ­να­τή λό­γω της μο­να­δι­κής δύ­να­μης που ασκούν οι με­γά­λες εται­ρεί­ες συμ­βού­λων μέ­σω εκτε­τα­μέ­νων συμ­βά­σε­ων και δι­κτύ­ων –ως σύμ­βου­λοι, νο­μι­μο­ποι­η­τές και εξω­τε­ρι­κοί συ­νερ­γά­τες– και της ψευ­δαί­σθη­σης ότι απο­τε­λούν αντι­κει­με­νι­κές πη­γές εμπει­ρο­γνω­μο­σύ­νης και ικα­νό­τη­τας. Ακό­μα χει­ρό­τε­ρα, οι κα­λύ­τε­ροι και ευφυ­έ­στε­ροι πτυ­χι­ού­χοι μας συ­χνά απο­μα­κρύ­νο­νται από τις δη­μό­σι­ες υπη­ρε­σί­ες προς τις συμ­βου­λευ­τι­κές υπη­ρε­σί­ες. Με όλους αυτούς τους τρό­πους, η Με­γά­λη Φε­νά­κη απο­δυ­να­μώ­νει τις επι­χει­ρή­σεις μας, αδρα­νο­ποιεί τις κυ­βερ­νή­σεις μας και στρε­βλώ­νει τις οικο­νο­μί­ες μας. Οι Mazzucato και Collington κα­ταρ­ρί­πτουν με δε­ξι­ο­τε­χνία τον μύ­θο ότι οι εται­ρεί­ες συμ­βού­λων προ­σθέ­τουν πά­ντα αξία στην οικο­νο­μία. Με μια πλη­θώ­ρα πρω­τό­τυ­πων ερευ­νών, επι­χει­ρη­μα­το­λο­γούν έξο­χα υπέρ της επέν­δυ­σης και της συλ­λο­γι­κής νο­η­μο­σύ­νης στο εσω­τε­ρι­κό όλων των ορ­γα­νι­σμών και των κοι­νο­τή­των και υπέρ ενός νέου συ­στή­μα­τος στο οποίο ο δη­μό­σι­ος και ο ιδι­ω­τι­κός το­μέ­ας ερ­γά­ζο­νται και­νο­τό­μα για το κοι­νό κα­λό. Πρέ­πει να επα­να­προσ­δι­ο­ρί­σου­με τον ρό­λο των συμ­βού­λων και να ξα­να­χτί­σου­με οικο­νο­μί­ες και κρά­τη που εκ­πλη­ρώ­νουν τον σκο­πό τους.